GNP là gì? Tại sao nó lại quan trọng

Chia sẻ mạng xã hội:

GNP và GDP là các chỉ số được áp dụng phổ biến và rất quan trọng để định lượng sự phát triển kinh tế của một đất nước. Vậy cụ thể GDP và GNP là gì? Điểm khác biệt giữa chúng là gì và tại sao các nhà hoạch định chính sách, các nhà kinh tế và các doanh nghiệp đều theo dõi nó chặt chẽ như vậy?

Contents

Chỉ số GNP là gì?

GNP có tên đầy đủ là Gross National Product nghĩa là tổng tất cả các sản phẩm quốc dân hay quốc dân, đây là một chỉ tiêu được sử dụng nhằm đánh giá sự phát triển nền kinh tế của một quốc gia.

GNP sẽ bằng tổng giá trị tiền của dịch vụ, mặt hàng cuối cùng mà một quốc gia sản xuất ra trong thời gian đúng kỳ hạn. Trong đó sản phẩm cuối cùng là những mặt hàng mà người dùng cuối cùng tiêu thụ, còn những mặt hàng trung gian để tạo ra các sản phẩm khác sẽ không được tính trong GNP.

Ví dụ về GNP là gì?

Một xe ô tô được người dùng mua về sử dụng thì đây được xem là sản phẩm cuối cùng, còn những nhà cung cấp lốp xe, săm xe, … cho nhà sản xuất ô tô thì đây được xem là sản phẩm trung gian không được tính trong GNP.

Bản chất về GNP là gì?

Bản chất của GNP được thể hiện thông qua các yếu tố sau:

GNP cộng với nhiều sản phẩm thành chỉ tiêu duy nhất về giá trị hoạt động kinh tế. Nó sử dụng giá thị trường để tiến hành điều đó.
GNP hiển thị đầy đủ các hàng hóa sản xuất ra trong kinh tế được bán trên thị trường hợp pháp. Tuy nhiên vẫn còn một số sản phẩm mà GNP không thể hiện ra được như sản phẩm sản xuất ra bán ngầm trong kinh tế.
GNP gồm cả hàng hóa hữu hình (thực phẩm, xe hơi, …) và vô hình (khám bệnh, cắt tóc, …)
GNP bao gồm những hàng hóa/dịch vụ được sản xuất tại thời điểm hiện tại nhưng không bao gồm các giao dịch liên quan đến hàng hóa được sản xuất trong quá khứ.
Dù có tham gia bất kỳ ở đâu trên thế giới về hoạt động sản xuất kinh doanh thì kết quả tạo ra vẫn tính vào GNP của quốc gia đó.

Các cách tính về GNP là gì?

Trên thị trường hiện nay có hai cách tính GNP đang được sử dụng rộng rãi đó là dựa vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tính theo chi tiêu xã hội. Vậy hai công thức GNP là gì?

Tính theo GDP

GNP có mối quan hệ mật thiết với GDP, do đó mà công thức tính GNP dựa theo GDP như sau:

GNP = GDP + Khoản thu nhập ròng nước ngoài

Trong đó thu nhập ròng từ nước dựa vào sự chênh lệch giữa thu nhập đến từ các yếu tố khẩu đã khấu trừ đi thu nhập yếu tố nhập khẩu.

Nguồn thu nhập ròng từ nước ngoài = Thu nhập sản phẩm xuất khẩu – Thu nhập sản phẩm nhập khẩu

Tính theo chi tiêu xã hội

Ngoài cách tính được đề cập trên thì GDP còn có một cách tính khác chính là dựa theo chi tiêu xã hội và phương pháp này sẽ được tính trong một năm tài chính của một quốc gia như sau:

GNP = C + I + G + (X – M) + NR

Trong đó:

C: Tổng chi phí tiêu dùng của cá nhân
I: Tổng đầu tư tư nhân ở trong nước
G: Chi tiêu tiêu dùng nhà nước
X: Sản lượng kim ngạch xuất khẩu ròng sản phẩm và dịch vụ
M: Sản lượng kim ngạch nhập khẩu ròng sản phẩm và dịch vụ
NR: Thu nhập ròng

Các dạng của GNP là gì?

Để xác định cụ thể số lượng sản phẩm tiêu thụ cũng như thiết lập được công thức tính chính xác nhất mà GNP được phân thành hai loại:

GNPn (GNP danh nghĩa): Đây là một thước đo tính tổng sản phẩm quốc dân được sản xuất ra trong một thời kỳ nhất định, tức là theo giá hiện hành và thường được các chuyên gia sử dụng để phân tích, nghiên cứu mức độ quan hệ tài chính, ngân hàng.
GNPr (GNP thực tế): Đo lường tổng sản phẩm quốc dân được sản xuất ra trong thời kỳ nhất định với giá cố định của năm chọn làm mốc. Chỉ số này thường được sử dụng để phân tích tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế một quốc gia.

Qua các dạng GNP được đề cập trên, nhận thấy rằng GNPn và GNPr có một mối quan hệ sâu sắc bởi chỉ số lạm phát hoặc giá cả chính là cầu nối giữa hai loại này.

Xem ngay:

Phân biệt GDP và GNP là gì?

Để hiểu rõ hơn về hai thuật ngữ GDP và GNP là gì? Dưới đây là 3 tiêu chí sẽ giúp bạn dễ dàng nhận dạng được hai nghĩa này hoàn toàn khác biệt nhau.

Bản chất

Về bản chất thì hai khái niệm này hoàn toàn khác biệt

GNP được sử dụng để chỉ ra tổng giá trị sản phẩm của một quốc gia được sản xuất trong hoặc ngoài nước.
Còn đối với GDP thì là tổng sản phẩm sản xuất ra được tiêu thụ chỉ trong lãnh thổ của một quốc gia.

Về mức độ phản ánh

Chỉ số GNP được đánh giá cao mức độ phản ánh về người dùng có thể mua sản lượng hàng hóa cùng dịch vụ nhờ vào giá trị chênh lệch tài sản nước ngoài. Còn chỉ số GDP phản phản ánh tốt về sản lượng hàng hóa, dịch vụ sản xuất ra bên ngoài thị trường

Có thể hiểu đơn hơn là GNP phản ánh lượng mua còn GDP lại phản ánh tình hình sản xuất sản phẩm. Nhờ vào đó mà có thể dễ dàng tính toán bình quân đầu người ở một quốc gia nhất định.

Về khả năng ứng dụng

Chỉ số GNP thường được các chuyên gia sử dụng rộng rãi để tính toán mối quan hệ tài chính và ngân hàng ở một quốc gia và hầu hết các ngân hàng trên thế giới đều sử dụng chỉ số này.
Với chỉ số GDP thì đa số các quốc gia thế giới sử dụng nhằm tính bình quân đầu người và từ đó thể hiện được toàn bộ nguồn thu nhập cũng như mức độ chính xác về sự phát triển nền kinh tế của một quốc gia.

So sánh GDP và GNP

Điểm chung của GDP và GNP là gì?

GDP và GNP thường được dùng trong lĩnh vực kinh tế vĩ mô
Cả hai đều là một chỉ số đo lường về sự phát triển nền kinh tế của một đất nước.
Tất cả đều được tính toán dựa vào các công thức xác định.
Đều là những con số cuối cùng một quốc gia / năm

Sự khác biệt của GDP và GNP là gì?

Công thức tính

Công thức của GDP chính là tổng tiêu dùng: GDP = C + I + G + NX
Công thức GNP là tổng sản phẩm quốc dân: GNP = C + I + G + (X – M) + NR

Khác nhau về bản chất

GDP tức là tổng sản phẩm quốc nội hay nội địa
GNP có nghĩa là tổng sản phẩm quốc dân hay quốc gia

Qua đây ta có thể thấy GNP bao hàm nghĩa rộng hơn so với GDP vì GNP tính cả khoản thu nhập cả trong và ngoài nước, lãnh thổ. Còn đối với chỉ số GDP chỉ phạm vi trong lãnh thổ mà thôi.

Để giúp các bạn dễ dàng hình dung hơn về điểm khác biệt này, chúng tôi sẽ đưa ra một ví dụ cụ thể thực tế: Giả sử người Việt Nam sang Hàn Quốc lao động (Hay bất kỳ quốc gia nào khác) được khoảng thời gian và có thu nhập thì sẽ tính vào GDP Hàn Quốc vì số tiền này kiếm ra trên đất nước của họ. Nhưng lại không tính vào GNP bởi người này không có quốc tịch Hàn Quốc.

Tầm quan trọng của GNP là gì?

GNP thể hiện quy mô thu nhập cùng mức sống của một đất nước. Đồng thời khi tính GNP thực tế thì chúng còn cho ta biết được thực trạng thu nhập tăng và mức sống cải thiện của cư dân của một quốc giá.

Tuy nhiên, nếu tốc độ tăng trưởng của GNPr thấp hơn so với tốc độ gia tăng dân số cùng thu nhập bình quân đầu người sẽ giảm xuống. Do đó, khi phân tích và so sánh mức sống thế giới, người ta thường áp dụng vào trong GDP bình quân đầu người. Nhưng một điều quan trọng muốn tính được chỉ số này thì không thể thiếu GNP cùng các khoản phí nhân tố hoặc quỹ khấu hao khác trên thị trường.

Mặc dù GNP được xem như là cách đo lường sức mạnh của nền kinh tế một quốc gia nhưng nó vẫn có mặt hạn chế như sau:

Chỉ số GNP không đưa ra một kết quả chính xác về tổng sản phẩm sản xuất ra trong nền kinh tế.
GNP chưa bao quát hết toàn bộ sản phẩm tiêu thụ ngầm.
Hơn nữa nó còn gây khó khăn hơn trong việc so sánh kinh tế các quốc gia với nhau. Vì khi doanh nghiệp hoạt động càng nhiều trên toàn cầu thì mạng lưới thương mại toàn cầu cũng trở nên phức tạp hơn.

Lời Kết

Top Forex VN đã cung cấp tất tần tật kiến thức liên quan đến GNP là gì? Mong rằng những thông tin này có thể giúp mọi người dễ dàng nhận biết được hai chỉ số quan trọng GDP và GNP cũng như áp dụng công thức của chúng một cách hiệu quả.