Microsoft và OpenAI đạt thỏa thuận mới, mở đường cho tái cấu trúc và niêm yết

Microsoft và OpenAI hôm thứ Năm (11/9) cho biết đã ký một thỏa thuận không ràng buộc về các điều khoản quan hệ mới, cho phép OpenAI tiến hành tái cấu trúc thành công ty vì lợi nhuận. 

Đây được coi là bước ngoặt trong một trong những quan hệ đối tác nổi bật nhất của kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, đặt nền tảng cho việc OpenAI có thể huy động vốn theo cơ cấu quản trị thông thường hơn và tiến tới niêm yết cổ phiếu để tài trợ cho tham vọng phát triển AI.

Chi tiết cụ thể của thỏa thuận chưa được tiết lộ, song cả hai bên khẳng định đang nỗ lực để hoàn tất các điều khoản chính thức. Microsoft từng rót 1 tỷ USD vào OpenAI từ năm 2019 và bổ sung thêm 10 tỷ USD đầu năm 2023. 

Theo thỏa thuận trước đó, Microsoft là nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây độc quyền cho OpenAI thông qua Azure, đồng thời được ưu tiên tiếp cận các công nghệ AI mới nhất. 

Tuy nhiên, từ năm nay, OpenAI đã bắt đầu nới lỏng ràng buộc này để triển khai dự án trung tâm dữ liệu riêng trị giá hàng trăm tỷ USD, mang tên Stargate, đồng thời ký hợp tác đám mây với Oracle và Google.

Khi doanh thu tăng lên hàng tỷ USD, OpenAI muốn rời xa cấu trúc lai giữa phi lợi nhuận và vì lợi nhuận vốn được thiết kế từ ban đầu, để chuyển sang mô hình công ty thông thường nhằm mở rộng hợp tác với nhiều nhà cung cấp dịch vụ đám mây khác, qua đó bảo đảm năng lực tính toán khổng lồ cho các mô hình AI thế hệ mới. 

Về phần mình, Microsoft cũng tìm cách duy trì quyền tiếp cận công nghệ OpenAI, đặc biệt trong bối cảnh công ty khởi nghiệp này đặt mục tiêu đạt đến trí tuệ nhân tạo cấp độ con người (AGI), một cột mốc mà theo các điều khoản hiện tại sẽ khiến quan hệ đối tác chấm dứt.

Theo bản ghi nhớ của Bret Taylor, chủ tịch hội đồng quản trị phi lợi nhuận hiện tại của OpenAI, với cơ chế hiện hành, bộ phận phi lợi nhuận sẽ nhận hơn 100 tỷ USD, tương đương khoảng 20% mức định giá 500 tỷ USD mà công ty đang theo đuổi trên thị trường tư nhân, khiến tổ chức này trở thành một trong những quỹ phi lợi nhuận giàu tiềm lực nhất thế giới. 

Tuy nhiên, chưa rõ Microsoft sẽ sở hữu bao nhiêu cổ phần trong cấu trúc mới, cũng như liệu họ có còn độc quyền tiếp cận các mô hình AI tối tân nhất của OpenAI hay không.

OpenAI vẫn cần vượt qua những rào cản pháp lý, khi các tổng chưởng lý bang California và Delaware phải phê duyệt cơ cấu mới. Nếu việc chuyển đổi không hoàn tất vào cuối năm nay, công ty có thể đối mặt nguy cơ mất hàng tỷ USD vốn tài trợ gắn liền với thời hạn này.

Trong khi bắt tay nhau về vốn và công nghệ, Microsoft và OpenAI vẫn là đối thủ trực tiếp trên nhiều mặt trận, từ chatbot cho người dùng phổ thông đến bộ công cụ AI cho doanh nghiệp. 

Microsoft đồng thời đang đẩy mạnh phát triển các mô hình AI nội bộ để giảm sự phụ thuộc vào đối tác của mình, một động thái cho thấy mối quan hệ giữa hai gã khổng lồ này vừa mang tính hợp tác, vừa tiềm ẩn cạnh tranh gay gắt trong kỷ nguyên AI đang bùng nổ.