OPEC là gì? Những điều bạn chưa biết về tổ chức này

Vậy chính xác OPEC là gì? OPEC là tổ chức gì? Vienna, Áo là một trong những nơi có tòa nhà và di tích đẹp như tranh vẽ nhất ở châu Âu, nhưng có một tòa nhà rất quan trọng ở trung tâm thành phố mà bạn sẽ được thể bỏ lỡ đó là trụ sở chính của OPEC. Mặc dù không phải là điểm thu hút khách du lịch lớn nhất ở Vienna, nhưng tòa nhà trụ sở chính lại toát ra vẻ tổ chức, đoàn kết và các quyết định của tổ chức này có tác động đáng kể đến giá dầu trong tương lai.

OPEC là gì?

OPEC là gì? Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ – OPEC có tên tiếng anh đầy đủ Organization of Petroleum Exporting Countries là một tổ chức đa chính phủ thường trực của 14 quốc gia phát triển xuất khẩu dầu mỏ cũng như điều phối và thống nhất những chính sách về dầu khí của các quốc gia được thành lập vào 9/1960 tại Hội nghị Baghdad. Trong OPEC có năm quốc gia thành viên sáng lập bởi Iraq, Iran, Kuwait, Vương quốc Ả Rập Xê Út và Venezuela.

Sau đó các thành viên tiếp theo cũng lần lượt gia nhập vào tổ chức này như Qatar (1961), Libya (1962), UAE (1967), Algeria (1969) và Nigeria (1971). Và Indonesia (1962-2008), Ecuador (1973-1992) và Gabon (1975-1994) đã từng thành viên của OPEC. Trong 5 năm đầu tiên, OPEC được đặt trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ và sau đó tháng 9 năm 1965, tổ chức đã chuyển đến Vienna ở Áo. Các thành viên trong OPEC đã vào khai thác được khoảng 40% trên tổng sản lượng dầu lửa cũng như nắm giữ ¾ dự trữ dầu thế giới. Các thành viên OPEC sản xuất khoảng 40% tổng lượng dầu nhàm chán của thế giới và nắm giữ khoảng 3/4 trữ lượng dầu mỏ của thế giới. OPEC có sự linh hoạt trong việc điều chỉnh hạn ngạch khai thác của các nước thành viên và từ đó dễ dàng kiểm soát giá dầu. Hội nghị bộ trưởng phụ trách dầu mỏ và năng lượng trong OPEC được tổ chức hai lần một năm để đánh giá thị trường dầu và đưa ra các biện pháp thích hợp nhằm đảm bảo nguồn cung dầu.

Bộ trưởng của các quốc gia thành viên luân phiên nhau dựa theo nguyên tắc xoay vòng làm chủ tịch cho tổ chức hai năm một lần trong một nhiệm kỳ. Mục tiêu chính thức của tổ chức là phải duy trì chính sách dầu chung để giữ giá ở mức có lợi nhất cho các thành viên.
Vậy chắc hẳn bạn đã nắm tất tần tần thông tin về OPEC là gì rồi. Để hiểu sâu hơn về những vấn đề liên quan đến tổ chức này cùng chúng tôi tìm hiểu phần tiếp theo bên dưới nhé.

Mục tiêu của tổ chức OPEC là gì?

OPEC có mục tiêu hoạt động chính thức được quy định trong Quy chế thành lập tổ chức này là phối hợp và thống nhất các chính sách khai thác dầu giữa các quốc gia thành viên để ổn định giá dầu thế giới với mức công bằng và ổn định cho các nước sản xuất, đảm bảo nguồn cung dầu ổn định cho các nước tiêu dùng cũng như đảm bảo mức độ lợi nhuận cho các nhà đầu tư, từ đó bảo vệ quyền lợi của các quốc gia thành viên.

Nói cách khác, bản chất của OPEC là một liên minh kinh tế giữa các nước sản xuất dầu để duy trì cấu trúc giá sẽ phản ánh lợi ích của các nước thành viên qua việc điều phối định giá và xây dựng hạn ngạch cho các quốc gia thành viên để điều chỉnh lượng khai thác dầu.

Xem thêm:

• Có nên đầu tư vào chứng khoán quốc tế hay không?
• Những điều cần biết về penny stock trước khi đầu tư
• Chứng khoán cơ sở là gì? Điểm khác biệt giữa chứng khoán cơ sở và phái sinh
• Cổ phiếu ngân hàng là gì? Lý do nên đầu tư cổ phiếu ngân hàng?
• Những điều bạn nên biết về thị trường chứng khoán Châu Á

Cơ quan Opec là gì?

Các cơ quan của OPEC gồm có:

• Hội nghị là một cơ quan cao nhất triệu tập tối thiểu hai lần một năm. Hội nghị chính là người có thẩm quyền xây dựng chủ trương tổ chức, bổ nhiệm giám đốc với nhiệm kỳ hai năm và chủ tịch hội đồng quản trị với nhiệm kỳ một năm. Hội đồng quản trị thông qua những quyết định căn cứ vào nguyên tắc thống nhất
• Hội đồng giám đốc là cơ quan quản trị của tổ chức.
• Ban Thư ký (Tổng thư ký đứng đầu) là cơ quan chấp hành, trong đó có ủy ban kinh tế phân tích về tình hình chung của thị trường dầu và chuẩn bị các chính sách khuyến nghị của các nước sản xuất dầu.

Tổ chức của các nước xuất khẩu dầu được đặt trụ sở tại Vienna của Áo.

Quá trình hình thành và phát triển của OPEC là gì

Ngành công nghiệp dầu hiện nay đem đến các đặc điểm của mô hình đa nhân tố. Có nhiều yếu tố quan trọng nhưng không ai trong các yếu tố đó có thể duy trì sự ổn định trên thị trường một mình.
Tầm quan trọng của tổ chức đã giảm sau khi đạt đỉnh cao vào giữa những năm 1970 nhưng chưa có tổ chức nào có khả năng thay thế nó.

Tầm quan trọng của OPEC bị suy giảm, đồng nghĩa với việc cần nỗ lực chung của thế giới về tiết kiệm nhiều năng lượng và tìm kiếm nguồn năng lượng thay thế. Trong cơ cấu công ty của ngành, các doanh nghiệp nhà nước hiện đang đóng vai trò số một. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ tính đến năm 2007 có khoảng gần 78% sản lượng dầu trên thế giới được sản xuất bởi 50 công ty, 70% trong số sản lượng đó được sản xuất do các công ty dầu mỏ nhà nước. Vậy lịch sử hoạt động của OPEC là gì?

• 14/9/1960: OPEC được thành lập theo sự đề xuất của Venezuela ở Batda.
• Năm 1965: Chuyển trụ sở đến Vienna ở Áo. Các thành viên đồng ý về chính sách khai thác chung nhằm bảo vệ giá.
• Năm 1970: giá dầu được nâng lên đến 30%, tăng thuế tối thiểu áp dụng cho các doanh nghiệp khai thác dầu mỏ lên tới 55% lợi nhuận.
• Năm 1971: Tăng giá dầu sau các cuộc đàm phán với các tập đoàn khai thác mỏ. Tiến đến đạt được tỷ lệ quốc gia hóa 50% của các tập đoàn.
• Năm 1973: Giá dầu tăng lên từ 2,89 USD/thùng đến 11,65 USD/thùng. Vào thời điểm này gọi là cuộc khủng hoảng dầu mỏ lần 1 bắt đầu diễn ra, OPEC đã khai thác 55% lượng dầu thế giới.
• Trong những năm 1974 đến 1978: giá dầu lại tăng lên từ 5 đến 10% gần như nửa năm tăng một lần để chống lại lạm phát của đồng đô la.
• Năm 1979: Cuộc khủng hoảng dầu mỏ lần 2 diễn ra. Sau cuộc cách mạng Hồi giáo về giá dầu tăng từ 15,5 USD/thùng lên 24 USD/thùng. Libya, Algeria và Iraq thậm chí còn yêu cầu lên tới 30 USD/ thùng.
• Năm 1980: Đỉnh điểm của chính sách giá cao của OPEC. Libya yêu cầu 41 USD, Ả Rập Xê Út đòi 32 USD và các quốc gia thành viên còn lại 36 USD/ thùng dầu.
• Năm 1981: Tiêu thụ dầu giảm khi các nước công nghiệp hóa rơi vào tình trạng cuộc khủng hoảng kinh tế và bắt nguồn từ khủng hoảng dầu mỏ lần 1 do giá dầu cao và nhiều quốc gia thế giới đã đầu tư vào các nguồn năng lượng khác. Tiêu thụ dầu trên thế giới đã giảm 11% từ những năm 1979 đến năm 1983 và thị phần của tổ chức OPEC trên thị trường toàn cầu đã giảm xuống chỉ còn 40%.
• Năm 1982: Việc lựa chọn cắt giảm số lượng sản xuất đã được thông qua nhưng không được các thành viên giữ đúng. Thị phần OPEC lại tiếp tục giảm xuống còn 33% và đến năm 1985 xuống còn 30% trên tổng số khai thác dầu của thế giới. Lượng khai thác dầu đã giảm xuống tới mức thấp kỷ lục 17,34 triệu thùng/ ngày.
• Năm 1983: Giá dầu giảm từ 34 USD xuống còn 29 USD/thùng. Giảm hạn ngạch khai thác từ 18,5 triệu xuống còn 16 triệu/thùng/ngày.

• Năm 1986: Giá dầu giảm xuống tới mức dưới 10 USD/thùng do sản xuất bị thừa và do đó mà một số nước của tổ chức này giảm giá dầu mạnh.
• Năm 1990: Giá dầu được tăng dao động khoảng từ 18 tới 21 USD/thùng. Do chiến tranh vùng Vịnh, mà giá dầu đạt mức cao.
• Năm 2000: Giá dầu đã biến động mạnh, vượt qua cả mức thấp và mức cao trong lịch sử. Nếu trong quý I, chỉ với 9 USD người ta có thể mua cả một thùng dầu thì trong quý IV, giá vượt quá mức trên 37 USD/thùng. Các thành viên OPEC đã đồng ý giữ giá dầu ở tầm mức 22 đến 28 USD/thùng.
• Năm 2005: Tổ chức này quyết vẫn định giữ nguyên sản lượng dầu 27 triệu thùng. Các thành viên đã đồng ý “tạm dừng” giữ giá dầu ở mức 22 đến 28 USD/thùng.
• Sau một khoảng thời gian dài kể từ năm 2007, giá dầu đã liên tục tăng, thậm chí có thời điểm đạt mức gần 150 USD/thùng, hiện nay (tháng 8/2008) giá dầu đang đứng giữa mức trên dưới 110 USD/thùng.

Kết luận OPEC là gì

Qua bài viết Top Forex VN chia sẻ ở trên giúp các bạn hiểu rõ hơn về OPEC là gì và cùng nhìn lại lịch sử của OPEC thì khó ai có thể nói rằng OPEC đã thành công rực rỡ. Mặc dù họ có nhiều nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới trên sổ sách, nhưng họ đã không thể có được chỗ đứng trên thị trường dầu toàn cầu và ổn định giá cả như sứ mệnh đã nêu. Các cuộc đấu đá nội bộ của OPEC là một phần của vấn đề cũng như sự bất lực của họ trong những năm qua để giữ kỷ luật và tuân thủ các thỏa thuận đã được đưa ra.