Tesla vừa thực hiện một bước đi táo bạo nhằm giữ chân nhà sáng lập và CEO Elon Musk khi công bố kế hoạch thưởng cổ phiếu trị giá khoảng 29 tỷ USD, với mục tiêu đảm bảo ông Musk tiếp tục lãnh đạo công ty trong giai đoạn chuyển mình đầy thách thức – từ một nhà sản xuất ô tô điện sang một tập đoàn công nghệ tập trung vào robotaxi và robot hình người.
Theo thông tin từ công ty, gói thưởng mới bao gồm 96 triệu cổ phiếu, được mô tả là “khoản thanh toán thiện chí” – bước đầu tiên nhằm vinh danh gói thưởng hơn 50 tỷ USD từng được thông qua năm 2018 nhưng đã bị Tòa án Delaware bác bỏ vào năm ngoái. Dù hiện nay gói thưởng năm 2018 đang được kháng cáo, ông Musk có thể sẽ được nhận cổ phiếu mới nếu vẫn giữ vai trò điều hành cấp cao trong 2 năm tới.
Cổ phiếu thưởng sẽ có giá mua vào là 23,34 USD/cổ phiếu – ngang với giá thực hiện trong gói cũ – và ông Musk sẽ buộc phải giữ số cổ phiếu này trong vòng 5 năm, theo các điều khoản cam kết. Tesla dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp cổ đông thường niên vào ngày 6/11 để biểu quyết về kế hoạch trả lương dài hạn này.
Động thái trao thêm cổ phần cho Elon Musk không chỉ nhằm giữ chân vị CEO lập dị mà còn được coi là thông điệp mạnh mẽ từ Hội đồng quản trị Tesla: Musk vẫn là người duy nhất đủ năng lực và tầm nhìn để dẫn dắt công ty vượt qua giai đoạn biến động hiện tại.
Bất chấp những tháng đầy biến động, từ doanh số suy giảm, cạnh tranh gay gắt trong ngành EV, cho tới hình ảnh công ty bị ảnh hưởng bởi lập trường chính trị bảo thủ của Musk, các giám đốc Tesla dường như vẫn đặt trọn niềm tin vào ông.
Theo các nguồn tin, ông Musk từng đe dọa sẽ rời Tesla nếu không được trao thêm quyền kiểm soát. Với gói cổ phiếu mới, tỷ lệ sở hữu của vị CEO này tại Tesla sẽ tăng từ 12,7% lên hơn 15%, tiếp tục củng cố vai trò chi phối của ông tại công ty mà ông sáng lập.
Việc Tesla đưa ra gói thưởng khổng lồ trong bối cảnh doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn là điều gây tranh cãi. Doanh số xe điện của Tesla đang giảm, một phần vì dòng sản phẩm đã lỗi thời, một phần do sự trỗi dậy của các đối thủ mới, đặc biệt là từ Trung Quốc và các công ty công nghệ Mỹ như Rivian hay Lucid.
Bên cạnh đó, lập trường chính trị cực hữu của ông Musk – bao gồm cả việc công khai ủng hộ Tổng thống Donald Trump – đã khiến lòng trung thành với thương hiệu Tesla suy giảm đáng kể, theo dữ liệu S&P Global Mobility. Đối với nhiều khách hàng, Tesla không chỉ là chiếc xe điện mà còn phản ánh giá trị cá nhân, điều đang trở nên mâu thuẫn hơn bao giờ hết.
Hơn nữa, việc Musk điều hành cùng lúc nhiều công ty, bao gồm SpaceX, Neuralink và xAI, làm dấy lên lo ngại về sự tập trung và mức độ cam kết của ông với Tesla, đặc biệt khi ông vẫn chưa nhận được thù lao đáng kể nào kể từ năm 2017.
Tuy nhiên, Hội đồng quản trị Tesla tin rằng Elon Musk là “tài năng phi thường” và quyết tâm giữ ông bằng mọi giá. Với định hướng chiến lược đang nghiêng mạnh về xe tự hành (robotaxi) và robot hình người Optimus, Tesla đang đặt cược tương lai vào tầm nhìn của người đàn ông từng biến viễn tưởng thành hiện thực.
