Spot Market là gì và hoạt động như thế nào?

Thị trường giao ngay là một phương thức giao dịch hàng hóa và tài sản trong đó các giao dịch được thương lượng và thỏa thuận giá giao ngay tại chỗ. Loại thị trường này đã có từ nhiều thế kỷ trước nhưng trong những năm gần đây nó mới trở nên phổ biến do toàn cầu hóa. Trong bài viết này, Top Forex VN sẽ giúp bạn hiểu rõ về Spot Market là gì, chúng hoạt động như thế nào và tại sao chúng lại quan trọng như vậy.

Xem thêm:

• Tiền ký quỹ là gì? Cách tính tiền ký quỹ trong giao dịch Forex
• Hướng dẫn cách chơi Margin hiệu quả cho các nhà đầu tư mới
• Tìm hiểu khái niệm và cách sử dụng chỉ báo Fractals

Spot Market là gì?

Spot Market là gì? Spot Market còn được gọi là thị trường giao ngay, là một thị trường tài chính công khai, nơi mà nhiều công cụ tài chính như tiền tệ, chứng khoán, hàng hóa được trao đổi và chuyển ngay lập tức hay mua và bán lại trong một khoảng thời gian ngắn.

Định nghĩa này cũng tồn tại trong lĩnh vực logistics (xuất nhập khẩu). Cụ thể trong lĩnh vực này, xe tải được xuất xưởng và vận chuyển hàng ngày. Giao dịch ngay lập tức ở đây nghĩa là các đơn đặt hàng, lệnh xuất ngắn hạn và xảy ra theo giá trị thị trường tại thời điểm đó.

Các loại hình thức của Spot Market là gì?

• Sàn giao dịch giao ngay hay còn gọi là thị trường có tổ chức, nơi mà chứng khoán hay hàng hóa được giao dịch tại sàn giao dịch và nó được xây dựng giá trên thị trường hiện tại dựa theo quy luật cung cầu.
• Quầy giao dịch OTC (Over The Counter): Tại đây, các giao dịch dựa theo hợp đồng được tiến hành công khai giữa đôi bên và có thể không cần tuân theo tiêu chuẩn cũng như các hướng dẫn của sàn giao dịch nào cả mà giá tự thoải thuận.

Điểm nổi bật và hạn chế của Spot Market là gì?

Ưu điểm của thị trường Spot là gì?

• Spot Market là một thị trường công khai minh bạch, rõ ràng, cực kỳ linh hoạt với thanh khoản khá cao.
• Dễ dàng quản lý mọi giao dịch và được thanh toán, hoàn tất ngay lập tức
• Thị trường không đòi hỏi một lượng vốn tối thiểu.
• Các nhà đầu tư thậm chí có cơ hội nắm giữ hoặc tiến hành thỏa thuận khác nếu họ cảm thấy nó đem lại lợi nhuận tốt hơn với giao dịch hiện tại.

Nhược điểm Spot Market là gì

• Tuy nhiên thị trường này vẫn có những rủi ro khác, đặc biệt là đối với các tài sản dễ bị biến động.
• Đối với thị trường giao dịch, việc lập kế hoạch dài hạn là không khả thi.
• Trên thị trường này, tỷ giá có thể bị ảnh hưởng do các rủi ro như phá sản.
• Nhiều hàng hóa cần được giao hàng tận nơi, giả dụ như dầu thô.

Với phần chia sẻ ở trên, chắc hẳn bạn đã nắm rõ Spot Market là gì gồm những gì rồi, sau đây để hiểu rõ cách thức hoạt động của nó thì cùng tìm hiểu về Spot Market ở phần tiếp theo nhé.

Xem thêm:

• Tất tần thật kiến thức về mô hình nến đảo chiều
• Chỉ số DXY là gì và tại sao chúng lại quan trọng?
• Buy Stop là gì? Khi nào nên sử dụng lệnh Buy Stop?
• Entry point là gì? Cách xác định Entry point trong Forex
• Tiền ký quỹ là gì? Cách tính tiền ký quỹ trong giao dịch Forex

Spot Market hoạt động như thế nào?

Spot Market còn có tên khác là Thị trường tiền mặt (Cash Market) hay Thị trường vật lý (Physical Market). Hoạt động mua bán và thanh toán trên thị trường giao ngay thường sẽ diễn ra tại chỗ và ngay lập tức. Tuy nhiên trên thực tế, đa số các thị trường được tổ chức tốt, việc chuyển giao hàng hóa và hoàn thành thanh toán phải mất tới 2 ngày làm việc. Nhưng đổi lại, hợp đồng giao dịch hai bên mua bán vẫn được tiến hành và có hiệu lực ngay lập tức.

Cách thức hoạt động này hoàn toàn trái ngược so với Futures Market (Thị trường hợp đồng tương lai) và Forward Market (Thị trường Kỳ hạn). Đây là nơi người mua và người bán giao dịch với một mức giá dự kiến trong tương lai hoặc ở mức giá kỳ hạn nào đó. Cùng với đó, việc chuyển giao hàng hóa, quyền sở hữu cũng sẽ diễn ra trong tương lai. Mặc dù hợp đồng được tiến hành vào ngày hôm nay nhưng việc thanh toán sẽ được diễn ra trong tương lai.

Các loại tài sản trong Spot Market là gì?

Các loại tài sản cho phép giao dịch trên thị trường giao ngay có thể kể đến như Forex, vốn chủ sở hữu và các công cụ thu nhập cố định (trái phiếu, tín phiếu kho bạc, …). Bên cạnh hàng hóa gồm có nông sản nông nghiệp, năng lượng, kim loại và gia súc cũng được chấp thuận trên Spot Market. Nói chung, ngay cả các mặt hàng dễ hỏng hoặc không dễ hỏng cũng đều giao dịch trên thị trường giao ngay.

Trong đó thị trường Forex là một trong những Spot Market lớn thứ nhất nhì trên thế giới. Các nhà đầu tư giao dịch tiền tệ hàng ngày làm cho doanh thu thị trường lên tới 6 nghìn tỷ đô la/ngày. Hiện nay nó được coi là một tài sản giao dịch hàng đầu thế giới.

Mặt khác, nếu xét về mặt hàng tiêu chuẩn được nhiều nhất phải đề cập tới dầu thô. Và những mặt hàng mới được giới thiệu trong Spot Market là công nghệ gồm có băng thông và số phút di động.

Đặc điểm của Spot là gì?

• Các giao dịch có thể áp dụng thanh toán dựa theo mức giá quy định của Spot Price (giá giao ngay) và Spot Rate (tỷ giá giao ngay)
• Quy trình chuyển giao tài sản được tiến hành ngay lập tức hay trong vòng T+2
• Bước thanh toán cũng tương tự được tiến hành ngay tức thì hoặc trong vòng T+2

Một vài ví dụ về Spot Market là gì?

Sở giao dịch kết hợp cùng với các nhà môi giới và trader để mua bán cổ phiếu, các hàng hóa, hợp đồng tương lai, quyền chọn và nhiều công cụ tài chính khác. Còn sàn giao dịch là nơi cung cấp mức giá và tiền hiện tại sẵn có để cho các trader có thể vào thị trường dễ dàng trên cơ sở toàn bộ các lệnh được thực hiện bởi những người tham gia.

Khi nói về ví dụ Spot Market là gì phải kể đến NYSE (Sở giao dịch chứng khoán New York). Đây thường là nơi diễn ra tất cả các hoạt động mua và bán cổ phiếu. Còn đối với thị trường tương lai thì CME (Chicago Mercantile Exchange) là một ví dụ về một sàn giao dịch diễn ra các hoạt động giao dịch mua bán của các hợp đồng tương lai.

Ví dụ về giao dịch cổ phiếu

• Các nhà đầu tư muốn sở hữu cho mình 1.000 cổ phiếu APPL tại sàn giao dịch NASDAQ. Họ sẽ phải liên hệ với nhà môi giới hay sàn giao dịch để mua cổ phiếu theo giá trị thị trường.
• Giả dụ mức giá của thị trường hiện tại là 130,12 USD. Việc chuyển nhượng hoàn tất ngay tức thì sau đó sẽ do các nhà môi giới chuyển cho người bán với giá 130,12 đô la. Các nhà đầu tư có quyền sở hữu cổ phiếu khi tiền đã được gửi cho người bán.

Ví dụ về giao dịch ngoại thế

• Giả dụ một cửa hàng đồ gia dụng ở Anh cung cấp phiếu giảm giá 30% dành cho tất cả khách hàng quốc tế với điều kiện phải thanh toán ngay trong vòng 5 ngày sau khi đặt hàng.
• Một ông chủ sở hữu cửa hàng đồ gia dụng ở Mỹ đã nhìn thấy voucher ở trên thông qua website, ông chủ Mỹ này quyết định đặt hàng trị giá 15.000 USD và họ cần phải mua Pounds nhằm thanh toán hóa đơn trên ngay lập tức và chấp nhận tỷ giá hối đoái GBP / USD lúc này là 1,1332. Do đó giao dịch được tiến hành trong vòng hai ngày với mức giá bán 15.000 USD để mua với giá 9.804,32 GBP. Tóm lại ông chủ này sẽ nhận được 9.804,32 GBP rồi tiếp tục thanh toán cho cửa hàng Anh và nhận được mã ưu đãi 30%.

Phân biệt giữa Future Market và Spot Market là gì?

Giữa hai loại thị trường này sẽ có 3 điểm khác biệt cơ bản là chi phí, thời gian giao dịch cũng như hết hạn và đảm bảo rủi ro. Vậy chúng ta cùng tìm hiểu lần lượt điểm khác biệt giữa Future Market và Spot Market là gì nhé.

Chi phí

Trong hợp đồng tương lai mức giá được đưa ra dựa vào giá hiện tại trên thị trường hoặc giá giao ngay. Không chỉ thế nó còn dựa vào sự phán đoán về cung cầu của mặt hàng đó.

Giả sử như khi sản xuất dầu thô bị trì hoãn trong một thời gian dài, dự báo trong tương lai sẽ diễn ra vấn đề khan hiếm dầu. Điều này đã thúc đẩy giá của dầu thô tăng vọt trong tương lai.

Ngoài ra, giá hợp đồng cũng phải chịu nhiều chi phí phát sinh như bảo hiểm, lưu kho, … cho đến một thời điểm cụ thể trong tương lai khi người bán hoàn tất việc giao hàng cho người mua. Các hợp đồng tương lai trên sàn giao dịch phi tập trung (OTC) sẽ không phải chịu phí lãi suất nếu họ giữ các vị thế qua đêm.

Thuật ngữ ký quỹ và đòn bẩy là hai khái niệm trong các hợp đồng tương lai cũng được hiểu khác với ngoại hối. Tất cả các giao dịch trên thị trường tương lai hoàn toàn kiểm soát cụ thể một khối lượng tài sản hay hàng hóa. Giả dụ như hợp đồng trong tương lai đang đàm phán với số lượng 1000 thùng và có giá là 50 USD/ thùng, có nghĩa là giá trị hợp đồng tiêu chuẩn là 50.000 USD trong tương lai.

Khi giao dịch hợp đồng trong tương lai, bạn cần gửi một khoản tiền ký quỹ ban đầu hay còn tên gọi khác là trái phiếu. Mục đích của số tiền này sẽ cam kết rằng hợp đồng diễn ra theo đúng kế hoạch dự đoán trong tương lai.

Thời gian giao dịch và hết hạn

Sự khác biệt thứ hai giữa Future Market và Spot Market là gì cần phải kể đến là thời gian giao dịch và hết hạn của hợp đồng:

• Spot Market thường cho phép các giao dịch diễn ra tại chỗ và ngay tức thì. Giá giao ngay (Spot Rate) của hàng hóa nhất định sẽ tăng hay giảm thực tế còn dựa vào nhu cầu thị trường tại thời điểm đó.
• Mặt khác, Future Market xác định giá dựa theo một thời gian trong tương lai. Tuy nhiên, giá được thỏa thuận tại thời điểm hiện tại, lúc này bên mua cực kỳ hy vọng rằng giá sẽ tăng theo thời gian, còn người bán hy vọng sẽ kết thúc giao dịch với lợi nhuận đáng kể.
• Spot Market không có thời hạn hết hạn hợp đồng còn đối với Future Market sẽ có ngày hết hạn giao dịch tại một thời điểm nhất định và được ghi rõ trên hợp đồng.

Đảm bảo rủi ro

Đảm bảo rủi ro có thể hiểu đơn giản là nắm giữ hai hoặc nhiều vị thế tại cùng một thời điểm nhằm mục đích bù đắp bất cứ khoản tổn thất nào của một vị thế bằng lợi nhuận của một vị thế khác. Do đó để tránh sự rủi ro, bạn có thể sử dụng phương pháp này để bảo vệ vị thế giao ngay bằng một vị thế trong tương lai.

Trên thực tế, các trader cũng có thể sử dụng các Future Market không chỉ bảo vệ rủi ro mà còn gây bất lợi cho Spot Market.

Đưa ra một giả dụ cụ thể để bạn dễ hình dung như bạn dự báo giá vàng giảm xuống. Nếu muốn bán một vị thế của mình trong thị trường vàng, hãy chọn bán nó ở thị trường tương lai. Ngược lại, nếu bạn dự đoán vàng sẽ tăng giá nhanh, bạn có thể mua và giữ các vị thế của mình theo thời gian.

Kết luận

Thị trường giao ngay rất quan trọng, nhưng cũng có thể có những mặt trái của chúng tùy thuộc vào tình hình. Top Forex VN hy vọng rằng qua bài viết chia sẻ kiến thức về Spot Market là gì và những vấn đề xoay quanh nó có thể giúp bạn cảm thấy tự tin hơn rất nhiều vào sự hiểu biết của mình về các loại thị trường này.