IPO là gì? Cách đầu tư vào IPO

Khi bạn đang lướt qua các trang của tờ báo kinh tế, bạn sẽ thấy thông báo về việc một công ty phát hành cổ phiếu IPO. Nếu bạn nằm trong số những người đang thắc mắc IPO là gì hay ý nghĩa của đầu tư IPO là gì? Tại đây, chúng tôi hướng dẫn bạn những kiến ​​thức cơ bản về thuật ngữ và các khái niệm xung quanh IPO là gì.

• Litecoin là gì? Litecoin hoạt động như thế nào?
• Chỉ số CPI là gì? Vì sao chúng lại quan trọng
• GDP là gì? Vì sao chúng lại quan trọng
• Giới thiệu chung về chỉ số DAX và cách giao dịch hiệu quả
• DCA là gì? Có nên sử dụng chiến thuật DCA hay không?

Đầu tư IPO là gì?

IPO (Initial Public Offering) có nghĩa là phát hành lần đầu ra công chúng. Đây là một quá trình mà một công ty tư nhân trở thành một công ty giao dịch công khai bằng cách chào bán cổ phiếu của mình ra công chúng lần đầu tiên. 

Một công ty tư nhân có một số ít cổ đông chia sẻ quyền sở hữu bằng cách chuyển nhượng cổ phiếu của mình ra công chúng. Thông qua IPO, công ty được niêm yết tên trên sàn giao dịch chứng khoán.

Quá trình IPO cho phép một công ty huy động tiền để tài trợ cho hoạt động, thúc đẩy tăng trưởng và trả bớt nợ. IPO cũng mang lại cho các công ty cơ hội hoàn vốn cho các nhà đầu tư của mình, những người có quyền lựa chọn bán cổ phần riêng lẻ của họ vào đợt IPO. 

Nói chung, một công ty tư nhân có tiềm năng tăng trưởng đáng kể sẽ cân nhắc chuyển sang công khai, chủ yếu vì những lý do đã đề cập trước đó. Theo nhiều cách, đó là bước tiếp theo hợp lý và được mong đợi để khởi nghiệp thành công. 

Cách hoạt động của quy trình IPO là gì?

Để hiểu cách IPO được thực hiện, chúng ta hãy hiểu quy trình bảo lãnh phát hành.

Bảo lãnh phát hành là quá trình huy động tiền bằng nợ hoặc vốn chủ sở hữu, nhưng trong trường hợp IPO thì đó là bằng vốn chủ sở hữu. Người bảo lãnh phát hành đóng vai trò là người trung gian giữa các công ty và công chúng đầu tư. Một số ví dụ về các nhà bảo lãnh lớn nhất là Goldman Sachs, Credit Suisse, JP Morgan và Morgan Stanley.

Khi một công ty quyết định niêm yết cổ phiếu, việc đầu tiên là thuê một ngân hàng đầu tư. Một công ty có thể tự bán cổ phần của mình, nhưng trên thực tế, cần phải có ngân hàng đầu tư vì ngân hàng này đóng vai trò trung gian trong toàn bộ quá trình.

Trước tiên, ngân hàng đầu tư và công ty sẽ gặp nhau để đàm phán về thương vụ này. Các mục thường được thảo luận trong các cuộc họp như vậy là:

• Số tiền mà một công ty sẽ huy động được,
• Loại chứng khoán được phát hành
• Chi tiết về hợp đồng bảo lãnh phát hành.

Thỏa thuận có thể được thiết kế theo nhiều cách khác nhau. Trong một số giao dịch, người bảo lãnh phát hành đảm bảo rằng số tiền sẽ được tăng lên bằng cách mua toàn bộ ưu đãi và sau đó bán lại cho công chúng. 

Nhưng trong một số thương vụ người bảo lãnh phát hành chào bán chứng khoán cho công ty nhưng không đảm bảo số tiền huy động được.

Để giảm rủi ro khi chào bán, các ngân hàng Đầu tư có thể là một tổ hợp các nhà bảo lãnh phát hành. Trong những trường hợp như vậy, một người bảo lãnh phát hành lãnh đạo tổ chức và những người khác bán một phần vấn đề.

Khi tất cả các bên đồng ý với một thỏa thuận, ngân hàng đầu tư sẽ bắt đầu tập hợp một bản tuyên bố đăng ký, bản này sẽ được đệ trình lên SEC. Tài liệu tuyên bố đăng ký có thông tin về đợt chào bán. Ngoài ra, chúng còn chứa thông tin công ty như báo cáo tài chính, nền tảng quản lý, các vấn đề pháp lý nếu có, nguồn tiền sẽ được sử dụng ở đâu,…

Sau khi SEC chấp thuận đợt chào bán, ngày có hiệu lực sẽ được ấn định, về thời điểm cổ phiếu sẽ được chào bán ra công chúng.

Khi ngày có hiệu lực đến gần, người bảo lãnh và công ty bắt đầu quyết định giá cả. Quyết định này phụ thuộc vào công ty, và điều kiện thị trường hiện tại.

Chứng khoán cuối cùng được bán trên thị trường chứng khoán và tiền được thu từ các nhà đầu tư.

Dựa trên tỷ lệ phần trăm giá trị của cổ phần đã bán, các nhà bảo lãnh phát hành giữ tiền hoa hồng. Nói chung những người bảo lãnh chính sẽ được hưởng hoa hồng cao nhất. Hoa hồng như vậy đôi khi có thể cao tới 8% trong một số trường hợp.

Cổ phiếu IPO có phải là khoản đầu tư tốt?

Mặc dù IPO có thể tốt cho các công ty phát hành, nhưng không phải lúc nào chúng cũng tốt cho các nhà đầu tư cá nhân. Đầu tư vào các đợt IPO có thể mang lại lợi nhuận, nhưng nói chung là rủi ro hơn nhiều so với đầu tư vào các cổ phiếu blue chip hoặc các cổ phiếu khác có lịch sử hoạt động mạnh mẽ. 

Giá của cổ phiếu mới phát hành thường dao động mạnh vào ngày mở cửa và những ngày sau đó do nhu cầu về cổ phiếu mới ban đầu không rõ ràng.

Tuy nhiên, cổ phiếu IPO có thể tạo ra lợi nhuận khổng lồ khi IPO thành công. Một số công ty đại chúng hàng đầu hiện nay đã hoàn thành IPO chỉ vài năm trước:

• Facebook ( NASDAQ: FB ) ra mắt trên Nasdaq với giá 38 đô la một cổ phiếu vào năm 2012 và hiện giao dịch ở mức giá trên 300 đô la.
• Tesla ( NASDAQ: TSLA ) vào năm 2010 đã định giá IPO của mình ở mức 3,40 USD đã điều chỉnh khi chia tách mỗi cổ phiếu và giá cổ phiếu vào năm 2020 sau khi chia tách cổ phiếu cao tới 900 USD / cổ phiếu.
• Zoom Video Communications ( NASDAQ: ZM ) vào năm 2019 định giá IPO của nó là 36 đô la và cổ phiếu kể từ đó đã tăng vượt 500 đô la trong một số ngày giao dịch, nhờ sự bùng nổ kinh doanh do đại dịch gây ra.

Cổ phiếu IPO có thể là những khoản đầu tư tuyệt vời nhưng về mặt lịch sử, hầu hết đều hoạt động kém hiệu quả hơn thị trường. Thị trường chứng khoán, đặc biệt là S&P 500, với tư cách là một chỉ số chuẩn vốn hóa lớn, thường bao gồm các công ty thành công, có lợi nhuận, các công ty thất bại không tiếp tục được liệt kê bởi các chỉ số chính.

Cổ phiếu IPO, chưa được chứng minh, có thể không phát huy hết tiềm năng của chúng. Trước khi đầu tư vào cổ phiếu IPO, hãy dành thời gian để kiểm tra các công ty phát hành một cách cẩn thận.

Ưu điểm của việc phát hành cổ phiếu IPO là gì?

• Tiếp cận nhiều vốn hơn: Một công ty có thể huy động một lượng vốn khổng lồ để tài trợ cho chi tiêu vốn, yêu cầu vốn lưu động, mở rộng, hiện đại hóa, đa dạng hóa,…
• Không có hoặc tốn ít chi phí vốn: Công ty không phải trả bất kỳ khoản lãi nào đối với vốn huy động từ công chúng. Ngoài ra, không cần hoàn trả vốn, ngoại trừ việc kết thúc hoạt động của công ty. Trong trường hợp này, công ty phải trả số tiền còn lại sau khi đã trả cho tất cả các chủ nợ khác như các khoản vay ngân hàng, ghi nợ, cổ phiếu ưu đãi,…
• Dễ dàng huy động vốn mới:  Vì các công ty tư nhân rất khó huy động vốn, bằng cách ra công chúng, việc huy động vốn trở thành một nhiệm vụ tương đối dễ dàng hơn.
• IPO cho phép định giá chính xác cho công ty, vì giá cổ phiếu phản ánh trung thực tính lành mạnh về tài chính của một công ty. Ngoài ra, điều này sẽ hỗ trợ trong trường hợp công ty muốn tiến hành sáp nhập và mua lại.
• Giúp đa dạng hóa chủ sở hữu: Hầu hết các quỹ của những người sáng lập bị phong tỏa trong công ty cho đến khi công ty phát triển mạnh mẽ và trở nên có giá trị hơn. Do IPO, họ có thể bán một số cổ phần để đa dạng hóa lượng nắm giữ và có thể giảm rủi ro cho danh mục đầu tư cá nhân của họ.
• Xây dựng hình ảnh thương hiệu: Nó làm tăng khả năng phản ánh và danh tiếng của công ty. Điều này dẫn đến việc nâng cao hình ảnh thương hiệu của công ty.
• Tính thanh khoản: Khi cổ phiếu của công ty được niêm yết trên sàn chứng khoán, chúng có thể dễ dàng giao dịch. Điều này giúp cung cấp nhiều thanh khoản hơn.
• Uy tín và giữ chân của nhân viên: Uy tín và niềm tin của nhân viên đối với công ty có thể tăng lên. Với sự ra đời của IPO, một công ty có thể thu hút cũng như giữ chân nhân viên của mình bằng cách cung cấp cho họ các quyền chọn mua cổ phiếu / kế hoạch mua cổ phiếu.

Nhược điểm của việc phát hành cổ phiếu IPO là gì?

• Pha loãng quyền kiểm soát: Sự pha loãng quyền sở hữu khiến công ty dễ bị thâu tóm trong tương lai.
• Tốn kém và tốn thời gian: Toàn bộ quá trình IPO cần rất nhiều thời gian và nỗ lực quản lý. Ngoài ra, nó liên quan đến các khoản chi phí rất cao như chi phí của người bảo lãnh phát hành, người quản lý chính, chủ ngân hàng đầu tư,…
• Quy định:  Khi IPO tăng cường sự giám sát theo quy định của công ty để đảm bảo rằng công ty đang lập hồ sơ cùng với các thông tin công bố có liên quan.
• Trách nhiệm giải trình: Công ty chịu trách nhiệm trước các nhà đầu tư, đồng thời chi phí duy trì quan hệ với nhà đầu tư cũng cao.
• Công bố thông tin: Công ty phải công bố thông tin kịp thời. Việc giữ bí mật đối với các kế hoạch mở rộng và chiến lược thị trường trở nên khó khăn.

Mẹo đầu tư vào IPO là gì?

Cách tốt nhất của bạn là tham khảo ý kiến ​​của một cố vấn tài chính và thực hiện một cách tiếp cận thận trọng khi đầu tư vào các đợt IPO. Nếu bạn đủ may mắn để nhận được phân bổ cổ phiếu với giá chào bán IPO, hãy đảm bảo thực hiện nghiên cứu và thẩm định (như đọc kỹ bản cáo bạch) trước khi đầu tư. Hãy nhớ rằng, một đợt đầu tư IPO có thể giảm xuống dưới giá chào bán sau khi tung ra thị trường công khai, giá của chúng không phải lúc nào cũng tăng. 

Nếu bạn có kế hoạch mua cổ phiếu vào ngày IPO hoặc ngay sau đó, hãy coi khoản đầu tư của bạn giống như bất kỳ khoản đầu tư nào khác. Hãy tự hỏi bản thân, bạn có tin tưởng vào triển vọng tăng trưởng dài hạn của công ty và tiềm năng tăng giá cổ phiếu không? Bạn có sẵn sàng vượt qua sự biến động không? Bạn có đủ tự tin vào công ty để mua thêm cổ phiếu khi hành động giá giảm đáng kể không? 

Kết luận

IPO là gì? Phát hành lần đầu ra công chúng hay còn gọi là IPO là khi một công ty lần đầu tiên đưa cổ phiếu của mình ra bán cho công chúng trên một sàn giao dịch chứng khoán. Các công ty thường quyết định “ra công chúng” để tăng vốn nhưng cũng có thể muốn thu hút nhân tài, cho phép các nhà đầu tư sớm rút tiền hoặc nâng cao hồ sơ của họ với công chúng. Tuy nhiên, việc công khai cũng có một số hạn chế, bao gồm mất quyền kiểm soát, các quy định lớn hơn và việc công khai thông tin doanh nghiệp.

Đón xem các bài viết kiến thức thị trường tài chính mới nhất tại đây, để có cái nhìn tổng quan về thị trường đầu tư tốt hơn nhé.